Gdzie wyrzucać żarówki? Co zrobić z takimi odpadami?

Tradycyjne żarówki żarnikowe, będące przez lata najpopularniejszym źródłem światła, po ich zużyciu są stosunkowo niegroźne dla środowiska, dlatego jeszcze do niedawna temat utylizacji oświetlenia traktowany był marginalnie. Obecnie sytuacja się zmieniła, co pociąga za sobą konkretne obowiązki użytkowników różnego rodzaju żarówek.

Sposób utylizacji żarówki zależy od jej rodzaju, przy czym niebezpieczne odpady zawsze opatrzone są logo z przekreślonym śmietnikiem. Dlatego za każdym razem warto sprawdzać, czy na opakowaniu nie ma wskazanego symbolu.

Co zrobić ze zużytą świetlówką?

Największym zagrożeniem dla człowieka i środowiska są rtęć i luminofory obecne we wszelkiego rodzaju świetlówkach. Dlatego zarówno ze względów ekologicznych jak i prawnych nie można świetlówek kompaktowych traktować jako odpadu komunalnego. Wymagają one przetworzenia w specjalnie przystosowanych do tego miejscach.

Zużyte żarówki energooszczędne i lampy fluorescencyjne (świetlówki) należą do tzw. odpadów problemowych. Miejscem, gdzie bezpłatnie możemy je oddać, jest tzw. PSZOK - Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (ich adresy najłatwiej jest sprawdzić na stronach internetowych urzędów miast).

Przepaloną świetlówkę należy ostrożnie wykręcić i przechowywać w sposób minimalizujący ryzyko uszkodzenia do momentu odpowiedniej utylizacji. Tego typu źródła światła można oddać w każdym sklepie przy zakupie nowej żarówki (jedną zużytą można oddać za zakup jednej nowej), wyrzucić do specjalnego pojemnika na zużyte świetlówki lub też odwieźć do punktu zbierającego elektrośmieci.

Większym problemem może być uszkodzona świetlówka. Jeśli zdarzy nam się stłuc tego rodzaju lampę, należy zacząć od otwarcia okien i przewietrzenia pomieszczenia. Uszkodzoną świetlówkę lub jej resztki można zbierać tylko w gumowych rękawicach i najlepiej używając zmiotki, nigdy przy użyciu odkurzacza. Następnie trzeba przetrzeć podłogę mokrą szmatką. Wszystkie zebrane elementy świetlówki, a także rękawice i ścierkę należy szczelnie zapakować i oddać do odpowiedniego punktu składowania odpadów.

Zużyte świetlówki, które nie zostały uszkodzone, składować można w specjalnych pojemnikach, które minimalizują ryzyko rozbicia i przeniknięcia toksycznych substancji do środowiska. Listę lokalizacji takich pojemników znaleźć można m.in. na stronach internetowych urzędów gmin.

Jak utylizować tradycyjne żarówki i diody LED?

Do pojemników na szkło nie wolno wrzucać domowej ceramiki i porcelany, szyb czy luster, a także lamp i żarówek, reflektorów, szkła stołowego (talerzy, szklanek, kieliszków), szkła okularowego ani żaroodpornego.

Żarówki tradycyjne nie wymagały zastosowań najnowszych technologii przez co brak w nich elementów niebezpiecznych, dlaczego można wyrzucać je do kontenerów na odpady mieszane. Nie powinniśmy jednak składować ich w koszach przeznaczonych na szkło, ani tych na tworzywa sztuczne.

Śmieci, których nie możemy wyrzucić do żadnego z kolorowych pojemników recyklingowych (przeznaczonych na papier, szkło, bio, metale i tworzywa sztuczne), wrzucamy do czarnego kontenera. To właściwe miejsce np. na porcelanę, szkło stołowe, opakowania po aerozolach, artykuły higieny osobistej, potłuczone szyby, żarówki. Nie wyrzucamy do nich natomiast: odpadów niebezpiecznych, w tym zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (np. świetlówek, baterii i akumulatorów).

Specjalne pojemniki do segregacji śmieci niebezpiecznych znaleźć można w sklepach ze sprzętem elektronicznym i budowlanym oraz w wielu supermarketach.

Ekologicznym i ekonomicznym rozwiązaniem są energooszczędne żarówki LED, których szeroka gama dostępna jest w ofercie EL12. Dzięki budowie opartej na diodach elektroluminescencyjnych nie zawierają one substancji niebezpiecznych. Pomimo tego, nie należy ich wyrzucać razem ze odpadami domowymi. Zużyte żarówki LED można umieścić w specjalnych pojemnikach lub dostarczyć do punktów zbierających elektrośmieci (jak w przypadku świetlówek).