Rodzaje bezpieczników i ich rola

Bezpieczniki stanowią podstawę zabezpieczenia domowej instalacji elektrycznej. Elementy te w największym skrócie chronią sieć przez różnego rodzaju awariami, a w razie ich wystąpienia zapobiegają np. wybuchowi pożaru. Na rynku znaleźć można kilka rodzajów bezpieczników, które różnią się od siebie m.in. działaniem. Które z nich znajdują zastosowanie w większości domów?

Odpowiednio zaprojektowana i wykonana instalacja elektryczna nie powinna być narażona na przeciążenia lub awarie. To jednak nie oznacza, by całkowicie zrezygnować z jej zabezpieczenia. Absolutną podstawą ochrony sieci są przede wszystkim dobrze znane bezpieczniki. Wyróżnić można trzy podstawowe rodzaje tego osprzętu elektrycznego.

Bezpieczniki topikowe

Pierwszym typem są tzw. bezpieczniki topikowe, które stosuje się zarówno w budynkach mieszkalnych, jak i w zakładach przemysłowych. Ich zadaniem jest wyłączenie obwodu elektrycznego w chwili wystąpienia zwarcia lub gdy prąd płynący w przewodach przekroczy określoną wcześniej wartość maksymalną. Bezpiecznik tego typu odcina dopływ prądu po nagrzaniu się i stopieniu topika – niewielkiego elementu, który znajduje się na specjalnej wkładce. W przypadku przepalenia bezpiecznika, konieczna jest jego wymiana. Warto też wówczas zlecić fachowcowi przegląd całej instalacji elektrycznej. Reakcja ochronnika może bowiem oznaczać, że przeciążenie sieci wywołuje jakaś poważniejsza awaria.

Bezpieczniki przepięciowe

Często stosowanym typem bezpieczników są bezpieczniki przepięciowe, nazywane powszechnie korkami. Stosuje się je w domach (nowych i starych) oraz obiektach, które uzbrojone są dodatkowo w zewnętrzną ochronę przed piorunami. Działanie tego rodzaju bezpieczników jest niezwykle proste. W chwili wystąpienia przepięcia lub zwarcia ochronnik odcina dopływ prądu w obwodzie. Dochodzi wówczas do tzw. wystrzelenia korków. W ten sposób bezpieczniki przepięciowe chronią budynek przed przepaleniem przewodów znajdujących się w ścianach, a co za tym idzie, także przed pożarem.

Bezpieczniki różnicowoprądowe

W nowoczesnych instalacjach elektrycznych muszą znaleźć się również bezpieczniki różnicowoprądowe, które chronią przed porażeniem prądem. Działają one w oparciu o I prawo Kirchoffa, które mówi, że suma prądu wypływającego do obwodu jest równa sumie prądu wypływającego. Jeśli zasada ta nie zostanie spełniona, to mechanizm bezpiecznika wyłącza obwód. Tego typu ochronniki stosuje się przede wszystkim w domach jednorodzinnych. Wymagają tego obowiązujące normy techniczne.

Co zrobić w przypadku zapalenia się instalacji?

Choć bezpieczniki mają za zadanie m.in. zapobiec zapaleniu się instalacji elektrycznej, to mimo wszystko warto wiedzieć, jak zachować się, gdy dojdzie do skrajnego przeciążenia sieci. W takim przypadku trzeba przede wszystkim ugasić powstały pożar za pomocą gaśnicy śniegowej lub proszkowej. Niezbędne będzie również wezwanie pogotowia energetycznego.