Ta kategoria produktów zawiera uziomy, czyli elementy systemu uziemiającego, które zapewniają połączenie przedmiotów uziemianych z gruntem. W elektrotechnice uziomami nazywa się pręty, płyty, rury i inne metalowe przedmioty nieizolowane umieszczanie bezpośrednio w ziemi. Osprzęt tego rodzaju stanowi podstawę ochrony odgromowej budynku. Bez niego niemożliwe jest stworzenie bezpiecznego i trwałego systemu chroniącego sieć elektryczną przed przepięciami wywołanymi wyładowaniami atmosferycznymi.
Rodzaje uziomów – podstawowy podział
Uziomy można podzielić na kilka sposobów. Podstawowa klasyfikacja rozróżnia dwa rodzaje: naturalne i sztuczne. Pierwsze z nich to nic innego, jak wszelkie metalowe lub żelbetowe przedmioty umieszczane w gruncie w innym celu niż uziemienie, choć wykorzystywane właśnie do tego celu. Mogą to być m.in. zbrojenia, rury wodociągowe, ołowiane powłoki i płaszcze kabli itd. Uziomy naturalne prymarnie spełniają inną funkcję, niż ochrona sieci elektrycznej przed wyładowaniami atmosferycznymi. Jednak ze względu na swoje umiejscowienie oraz właściwości fizyczne, mogą dodatkowo stanowić formę skutecznego zabezpieczenia przed tego rodzaju zjawiskami.
Uziomy sztuczne to z kolei takie konstrukcje, które powstają specjalnie w celu uziemienia budynku. Tu wyróżnić można podtypów tego rodzaju zabezpieczenia:
- uziomy pionowe – rury, pręty;
- poziome – specjalna taśma stalowa;
- płytowe – blachy.
Specjalne rodzaje uziomów
Powyższy podział uziomów opiera się jedynie na tym, czy dane elementy wyposażenia budynku zostały zainstalowane z prymarną funkcją ochrony odgromowej, czy jednak zadanie to spełniane jest dodatkowo. Istnieją jednak inne klasyfikacje, biorące pod uwagę konstrukcję całego systemu uziemiającego.
Do najprostszych, najmniej pracochłonnych, najbardziej skutecznych i najtańszych uziomów zalicza się tzw. typ fundamentowy. Zapewnia on wysoki poziom ochrony i bezpieczeństwa użytkowania urządzeń elektrycznych, nie wpływa także na wytrzymałość mechaniczną konstrukcji budowlanych. Co więcej, jego rezystancja jest praktycznie niezależna od panujących warunków atmosferycznych. Jak wskazuje sama nazwa, taki uziom instalowany jest w fundamencie. To korzystne rozwiązanie z wielu względów – przede wszystkim ten element budynku ma na sporej powierzchni bezpośrednią styczność z gruntem, co znacząco wpływa na efektywność konstrukcji. Mimo to jest to uziom stosowany dość rzadko. Wynika to z tego, że instalacja musi być wykonana na bardzo wczesnym etapie budowy obiektu – zwykle przy wylewaniu fundamentów. To nie zawsze jest jednak możliwe.
Alternatywą dla uziomów fundamentowych są tzw. uziomy szpilkowe. Najczęściej wykonuje się je w przypadku domów jednorodzinnych. To nic innego jak pręty i rury umieszczane w gruncie i łączone z przewodem uziemiającym (ewentualnie z bednarką lub z przewodem odgromowym). Elementy te wykonane są ze stali nieocynkowanej. Zdarzają się też pręty ze stali ocynkowanej ogniowo lub pomiedziowanej elektrolitycznie. To dość prosty typ uziomu, który można wykonać niemal nieinwazyjnie dla budynku, na każdym etapie jego wznoszenia. Ważne jedynie, by minimalna długość uziomu szpilkowego wynosiła 3 metry. Uziomy szpilkowe nazywane są często układami uziomów typu A.
Istnieją też uziomy otokowe. Te wykonuje się przede wszystkim wtedy, gdy uziom szpilkowy okazuje się niewystraczający, bądź gdy uziom fundamentowy ma zbyt małą styczność z gruntem. Typ otokowy konstruuje się przy użyciu bednarki. To specjalna taśma stalowa, która służy do stworzenia zamkniętego obwodu wokół budynku. Ten musi zostać umieszczony w gruncie, najlepiej na głębokości około 100 cm. W jednym miejscu taśma wyciągana jest na powierzchnię i za pomocą złączki łączona z przewodem uziemiającym. Uziomy otokowe nazywane są również układami uziomów typu B.
Jakie funkcje spełniają uziomy?
Uziomy tworzą system, który ma za zadanie spełnić wymogi ochrony przeciwporażeniowej przy użytkowaniu instalacji elektrycznej w budynku. Przeznaczenie to można rozłożyć na kilka pomniejszych, bardziej precyzyjnych funkcji:
- zapewnienie niezawodnego działania instalacji elektrycznej,
- spełnienie wszelkich wymogów dotyczących ochrony życia ludzi przebywających w budynku z instalacją elektryczną,
- wyrównywanie potencjałów instalacji elektrycznych obiektów oraz odprowadzenie energii przepięć występujących w sieciach energetycznych, również na skutek oddziaływania bliskich wyładowań atmosferycznych,
- odprowadzenie doziemnych prądów zwarciowych i upływowych w sposób bezpieczny dla zdrowia i życia ludzi,
- rozproszenie w ziemi prądu piorunowego odprowadzonego z instalacji elektrycznej, bez jej uszkodzenia, w sposób bezpieczny dla zdrowia i życia ludzi.
Co potrzeba do zbudowania uziomu?
Lista niezbędnych materiałów do zbudowania uziomu zależy od tego, na jaki typ uziemienia się decydujemy. W przypadku typu otokowego niezbędna będzie specjalna taśma. Z kolei przy uziomach szpilkowych należy uzbroić się w specjalne pręty. Ważne jest także to, by elementy te były wykonane z odpowiednich materiałów, tzn. z miedzi, stali cynkowanej ogniowo, stali pomiedziowanej lub stali nierdzewnej. Tylko taki osprzęt jest w stanie skutecznie odprowadzić do gruntu prąd powstały w wyniku wyładowań atmosferycznych i tym samym uchronić instalację elektryczną przed całkowitym zniszczeniem.
Konstruując uziomy, należy unikać stosowania rozwiązań na skróty. Uziemienie powinno zostać wykonane w jednorodnej pełnej postaci. Wszelkiego rodzaju połączenia, np. uziomu otokowego z fundamentowym, mogą okazać się niewystraczające, szczególnie jeśli stworzono je bez podstawowej wiedzy z zakresu prac elektrycznych. Warto też pamiętać, że różne metale umieszczone w wilgotnym gruncie przyjmują odmienne potencjały. Połączone ze sobą tworzą ogniwo galwaniczne, przez które w wyniku różnicy potencjałów może nieustannie płynąć prąd stały. Nawet jeśli jest on niewielki, to może doprowadzić do gradacji materiału. To zjawisko wyjątkowo częste, gdy do stworzenia uziomu stosuje się nieodpowiednie komponenty. W takich sytuacjach może okazać się, że niezbędna będzie wymiana uziemienia zaledwie po kilku latach od jego skonstruowania.
Uziomy – co znajdziesz na EL12.pl?
W ofercie sklepu internetowego EL12.pl znalazły się różne elementy służące do wykonania systemów uziemiających. U nas zamówić można m.in. głowice, uziomy składane, groty stalowe, specjalne pręty, uziomy nieprzedłużane i wiele innych. Poszczególne produkty dostępne są w różnych wymiarach i wariantach. Przed zakupem prosimy o dokładne sprawdzenie parametrów osprzętu.
Oferujemy elementy pochodzące jedynie od renomowanych producentów, m.in. od tak zaufanych marek jak L&L, Elko-Bis czy AN-KOM.
Zamówienia realizujemy w przeciągu trzech dni roboczych. Wyjątek stanowi asortyment, którego aktualnie ma w naszych magazynach. Wówczas dostarczenie zakupów pod wskazany adres może przeciągnąć się do kilku tygodni. Informacja o orientacyjnym czasie realizacji znajduje się na karcie każdego produktu tuż pod jego specyfikacją techniczną.
